Rwa kulszowa (ischialgia) – jakie schorzenie kryje się pod tym terminem?

Jak sobie radzić dolegliwościami bólowymi?

Kiedy udać się do specjalisty?

Powszechnie używane pojęcie „rwy kulszowej” odnosi się do opisywania bólów kończyny dolnej, mającej swoje źródło w kręgosłupie. U osób pomiędzy 30-50 rokiem życia najczęstszą przyczyną rwy kulszowej jest dyskopatia lędźwiowa, natomiast u osób powyżej 50-60 roku życia – choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa. Objawy rwy kulszowej mogą współtowarzyszyć w przebiegu nowotworowej, stanów zapalnych krążka międzykręgowego, cukrzycy czy w przypadku chorób zakaźnych.

Rwa kulszowa – to tak naprawdę zespół objawów związanych z uciskiem na nerwy rdzeniowe L4, L5 lub S1, tworzących nerw kulszowy (najdłuższy nerw obwodowy w ludzkim ciele).

Nerw kulszowy pochodzi z korzeni nerwowych L4-L3 splotu krzyżowego, przebiega od dolnej części pleców poprzez pośladek i tylną część uda przechodzi w kierunku łydki i stopy.

Z jakimi objawami zgłasza się pacjent?

Objawami tego schorzenia jest nagły, przeszywający ból okolicy lędźwiowej, promieniujący do pośladka, tylnej części uda lub do łydki czy stopy. Dodatkowo pacjent może odczuwać mrowienie, pieczenie, drętwienie czy zaburzenia czucia w obrębie kończyny dolnej. W badaniu neurologicznym mogą być osłabione odruchy – kolanowy czy skokowy. Skurcze mięsni uda i goleni oraz osłabienie mięśni mogą sugerować występowanie tzw. stopy opadającej.

Co ważne – przebieg i objawy kliniczne mogą być indywidualnie odczuwalne u każdego pacjenta inaczej i z różnym nasileniem.

Niezwykle istotna w tym przypadku jest dokładna diagnostyka, poprzedzona szczegółowym wywiadem medycznym oraz diagnostyka różnicowa. Wszystko bowiem co drażni nerw może wywołać ból ( od łagodnego do wyraźnie nasilonego).

Na poziomie kręgosłupa  – ból może być spowodowany następującymi stanami:

• Przepukliną krążka międzykręgowego (poziom L4, L5 czy S1)
• Zaburzania pracy stawków kręgosłupa ( np. w przebiegu ZZSK, przy kręgozmyku)
• Zmianami zwyrodnieniowymi w obrębie kręgosłupa, licznymi zwapnieniami,
• Stanem zapalnym tkanek okalających nerw

Na poziomie miednicy – ból może być przyczyną zaburzeń w obrębie stawów krzyżowo-biodrowych.

Na  przebiegu nerwu kulszowego – nadmierne napięcie mięśnia gruszkowatego (okolica pośladka) może generować kompresję i naciskać na sam nerw kulszowy, dając objawy rwy kulszowej, będąc tak naprawdę zespołem mięśnia gruszkowatego. W tym przypadku zalecona jest dokładna diagnostyka!

Jak w przypadku każdej choroby, także i rwy kulszowej najistotniejsze jest prawidłowe oraz szybkie rozpoznanie. Podstawowe znaczenie w diagnostyce rwy kulszowej ma zebranie szczegółowego wywiadu, czyli określenie lokalizacji bólu, jego nasilenia, długości trwania objawów. Istotne jest ustalenie, czy ból jest skorelowany z urazem lub też ryzykowną aktywnością fizyczną. Ważne jest, aby jak najwcześniej wykluczyć poważniejsze choroby.

Oczywiście musimy pamiętać, że to lekarz decyduje o tym, czy niezbędny będzie rezonans, tomograf, zdjęcie RTG czy może badanie krwi… czy też dalsza diagnostyka.

Jak skutecznie leczyć objawy rwy kulszowej, kiedy już wiemy co nam dolega?

80% osób, które cierpią z powodu rwy kulszowej, odzyskuje w pełni sprawność bez operacji. Przede wszystkim należy znaleźć u specjalisty odpowiedź na pytanie – co jest przyczyną bólu i w zależności od postawionej diagnozy stosować odpowiednie leczenie

• Jeśli źródłem choroby są problemy na poziomie krążka międzykręgowego należy zastosować leczenie ruchem. Niezastąpiona i skuteczna w tym przypadku jest fizjoterapia.

Ćwiczenia indywidualnie dobrane pod objawy kliniczne schorzenia, terapia McKenziego, terapia manualna oraz fizykoterapia odnosi z powodzeniem sukcesy w uśmierzaniu bólu i poprawia komfort życia pacjenta. Leczenie operacyjne wyjątkowo w przypadku pacjentów opornych na leczenie zachowawcze.

• W przypadku choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa zazwyczaj stosuje się ćwiczenia zgięciowe kręgosłupa, rzadziej leki przeciwbólowe oraz leki wspomagające regenerację struktur nerwowych. W przypadku gdy leczenie zachowawcze jest nieskuteczne – pacjentów kieruje się na zabieg operacyjny.
• W przypadku objawowego kręgozmyku leczeniem z wyboru jest operacja.
• Zapalenie krążka międzykręgowego i nowotwory są zawsze wskazaniem do leczenia operacyjnego.

Pamiętajmy, iż pierwsze rozpoznanie musimy wykonać my sami – oceniając anomalię. Warto umówić się na konsultację – zasięgnąć porady specjalisty. Dalsze działania powinien zasugerować nam lekarz, a indywidualny zestaw ćwiczeń – fizjoterapeuta!

Zapraszamy

Zespół Activ Centrum Rehabilitacji